Нұржұман Ықтымбаев

Нұржұман Байжұманұлы Ықтымбаев – кеңестік қазақ кино актері, Халық әртісі.

Қазақстан Республикасы, КСРО Мемлекеттік сыйлығының лауреаты. Кеңес одағы тарағаннан кейін, Ресей, Қазақстан, АҚШ-тың фильмдеріне түсті.

1941 жылы 14 мамырда Кишинев қаласында дүниеге келген (КСРО, Молдавия). Қазақ Мемлекеттік педагогикалық институтын бітірді. Әртістің туған ауылына «Қарбалас таң» фильмінің түсірілім тобы келіп, кинодағы мансабы аяқ астынан басталды. Түсірілім тобынан шақырту алып, Ықтымбаевтың дебюті сәтті шыққаннан кейін «Қазақфильм» киностудиясына штаттағы актер болып қабылданды.

«Мәншүк жайлы ән» және «Жетінші аспан» сияқты танымал картиналарда өмірге құштар, көңілді рөлдерді сомдағаннан кейін, оның манабы өрге домалай бастады.

Сондай-ақ, Нұржұман Байжұманұлы 40-шы жылдары Қазақстанға жер аударылған әртүрлі ұлт өкілдерінің тағдыры суреттелген Асанәлі Әшімовтың «Тұз көліндегі үй» фильмінде басты рөлді сомдайды. Фильмге Ықтымбаевпен бірге түскендер: Асанәлі Әшімов, Светлана Светличная, Владимир Толоконников. Ықтымбаевтың кинодағы мансабы кейіпкерлерінің әртүрлілігімен ерекшеленед - күлкілі, қатал, тіпті қатыгез («Адамдар арасындағы бөлтірік»), мейірімді әрі шешуші («Сталинге сыйлық»). Ал «Барлау» фильмінде  кішігірім, бірақ маңызды рөлі Зоар арқылы шығыс даналығы мен мінездің қарапайымдылығын көрсетеді.

Соңғы жұмыстарының бірі - француз актері Жерар Депардьемен ортақ түсірілімі «Кешіккен махаббат» фильмі.

Кинодағы түсірілімнен бөлек, Ықтымбаев анимациялық таспаларды дыбыстауға қатысады («Қадырдың бақыты» 2000).

Нұржұман Ықтымбаев ән айтуды жақсы көреді, домбырада ойнайды, былғары бұйымдарын жасауды ұнатады, күміспен айналысады.

Ол сондай-ақ, Қазақстанның президенті жарияланған және елордалық әкімдіктің қолдауымен өтетін «Астана құрылысы» бағдарламасына қатысты.

Кинодағы рөлдері:

• 2015 Дала дауысы |  Голос степей (Қазақстан, Франция) - қорықшы
• 2013 Көшбасшы жолы. Отты өзен. Темір тау | Путь лидера. Огненная река. Железная гора  (Қазақстан) - Әбіш, Нұрсұлтанның әкесі
• 2013 Қайта оралу | Возвращение – басты рөл
• 2011 Уранды дауыл | Урановый тайфун (Қазақстан)
• 2011 Балалық шағымның аспаны | Небо моего детства (Қазақстан)
• 2010 Кешіккен махаббат | Поздняя любовь (Қазақстан) - Қалтай – басты рөл
• 2010 Ананың жұмағы | Мамин рай (Иран, Қазақстан, Ресей)
• 2009 Секер / Секер (Қазақстан) – көбелек аулаушы
• 2009 Лавэ / Лавэ (Қазақстан) – егерь
• 2008 Сталинге сыйлық (Қазақстан) - Қасым, жол тексеруші – басты рөл
• 2007 Жол тексеруші / Путевой обходчик - эпизод (титрда жоқ)
• 2006 Жол тексерушінің жазбалары / Записки путевого обходчика (Қазақстан) – басты рөл
• 2005 Күндізгі  Барлау / Дневоной Дозор | Day Watch – Зоар  
• 2004 Ауыл өкіметі / Сельская управа | Айыл окмоту (Қырғызстан, Германия)
• 2004 Аңшы / Охотник | Suspect Zero (АҚШ)
• 2004 Жаңғырту аралдары | Остров возрождения (Қазақстан)
• 2004 Дыбыссыз салқын | Немая прохлада (Қазақстан, қысқаметражды) – басты рөл
• 2004 Тұзды көлдегі үй | Дом у солёного озера | Home near salt lake (Қазақстан)
• 2003 Сардар / Сардар (Қазақстан, Қытай)
• 1999Тыңдашы, жауын жауып тұр ма... | Послушай, не идёт ли дождь... - Нұржұман
• 1997 Ақсуат / Аксуат (Қазақстан, Жапония)
• 1996 Жамбыл / Жамбыл  (Қазақстан)
• 1995 Абай | Abai (Франция, Қазақстан) - Құлыншақ
• 1993 Шыңғыс хан | Чингисхан – басты рөл
• 1993 Аллажар | Allazhar (Қазақстан)
• 1992  Өлім алқабы | Долина смерти (Қазақстан)
• 1991 Адам жегіш / Людоед - зек-азиат
• 1990 Қараңғылық мырзасы | Повелитель тьмы
• 1989 Жақындасу |  Прикосновение
• 1988 Қудалау | Преследование
• 1988 Адамдар арасындағы бөлтірік | Волчонок среди людей - Асанбек
• 1987 Жолдар жақындады  | Сошлись дороги
• 1987 Айдай сұлу Айсұлу  | Сказка о прекрасной Айсулу  - Айсұлудың әкесі / кәрі шайтан
• 1987 Ересектерге арналған баспана | Приют для совершеннолетних
• 1986 Мотоциклдегі адам | Человек на мотоцикле - Мұқашев
• 1986  Жол айрықта | На перевале
• 1985 Жасыл төбедегі үйім |  Мой дом на зеленых холмах
• 1985 Ұша ғой, тырна / Лети, журавлик - браконьер
• 1985 Өлместің оралуы | Возвращение Ольмеса - эпизод
• 1984 Адами фактор  | Человеческий фактор - Қалдияров
• 1984 Бірінші  | Первый
• 1984 Бірінші жылқы |  Первая Конная - Городовиков
• 1984 Тоғызыншы ұлдан сақтан |  Бойся, враг, девятого сына - эпизод (титрда жоқ)
• 1982 Өрістің шетінде | У кромки поля
• 1982 Он үшінші немересі |Тринадцатый внук
• 1982 Қызыл киіз үй | Красная юрта - Барсбай
• 1981 Ұлы жегіш / Великий самоед - Тыко Вылка, ненец суретшісі- басты рөл
• 1980 Қағынған балалар | Невозможные дети
• 1980 Шабандоздар асығыс | Гонцы спешат - эпизод
• 1980 Бас конструктор | Главный конструктор - Ходжиков, әскери өкіл
• 1979 Нанның дәмі | Вкус хлеба - Әлихан Мұратәлиев – басты рөл
• 1978 Раушан / Раушан (қысқаметражды)
• 1978 Қара таулардың қазынасы | Клад чёрных гор
• 1978 Балалық шағымдағы Дон Кихот | Дон Кихот моего детства
• 1978 Айдың тұтылу түні | В ночь лунного затмения - Ялсыгүл
• 1977 Нан және тұз | Нан // Соль и хлеб | Хлеб (киноальманах)
• 1977 Бүркіттің соңғы жылы | Последний год Беркута - Пичон Почкаев – басты рөл (дыбыстаған Юрий Саранцев)
• 1976 Медальдің үшінші жағы  | Третья сторона медали
• 1976 Хайуанаттар бағындағы жаз | Лето в зоопарке (қысқаметражды)
• 1975 Таңдау | Выбор - Рахмед
• 1974 Әй, кавбойлар! | Эй вы, ковбои!
• 1973 Көксерек | Kok-serek – байдың ұлы
• 1972 Мен - Тянь-Шань / Я - Тянь-Шань
• 1972 Шок және Шер / Шок и Шер - эпизод (титрда жоқ)
• 1972 Орман балладасы | Лесная баллада
• 1972 Қыс - далалық маусым емес | Зима - не полевой сезон - эпизод
• 1971 Жетінші аспан | Седьмое небо - Хаким
• 1971 Ағам | Брат мой (дубляждаған Валериан Виноградов)
• 1971 Ыстық көлдің қызыл көкнәрі | Алые маки Иссык-Куля – контрабандашы
• 1970 Атаманның ақыры | Конец атамана - Әкім
• 1970 Сол күндері | В те дни - Жолат – басты рөл
• 1970 Ақ төртбұрыш | Белый квадрат - Қаратаев, боксшы
• 1969, 1970 Қыз-Жібек - эпизод (титрда жоқ)
• 1969 «Қызыл тастар» бекеті | У заставы "Красные камни" - Төлеген
• 1969 Мәншүк туралы аңыз | Песнь о Маншук - Жарқынбаев
• 1968 Балалық шаққа саяхат | Путешествие в детство - Сағатбай (дубляждаған Рудольф Панков)
• 1968 Жол мың шақырым жерде | Дорога в тысячу верст - Төлеген
• 1967 Артымызда Мәскеу | За нами Москва
• 1966 Қарбалас таң | Тревожное утро - Қапан

Марапаттары:

• 1980 КСРО мемлекеттік сыйлығы («Нанның дәмі»)
• 2007 «Кең жүрек» кинофестивалінде «Жол тексеруші» фильміндегі рөлі арқылы Гран-при (Патриарх Алексеймен бекітілген)
• 2007 Тәуелсіз Тарлан сыйлығы
• 2007  Парасат Ордені (кинематографиядағы еңбегі үшін)
• 2009  Шәкен жұлдыздары — Үздік актёр
• 2009 Чебоксардағы кинофестивальде — Үздік ер адам рөлі («Сталинге сыйлық»)
• 2009 Қасымның рөлі үшін Өнерге қолдау көрсету бүкілодақтық бірлестігінің арнайы жүлдесі («Сталинге сыйлық»)